1961 yılında Ankara’da doğdu. Lise öğrenimi Ankara Atatürk Lisesi’nde tamamladı. Eğitimde Psikolojik Hizmetler ve Psikolojik Danışma – Rehberlik alanlarında Ankara Üniversitesinde lisans ve yüksek lisans, Hacettepe Üniversitesi’nde de doktora derecelerini almıştır.
Yükseköğretim kurumlarında uzun yıllar öğretim üyeliği ve yöneticilik görevlerinde bulunmuştur. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür. Vakıf üniversitelerinde mütevelli heyeti başkanlığı ve üyeliği yapmıştır.
Eğitim siyaseti alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarında başkanlık ve üyelik, TUBİTAK-SOBAG Yürütme Kurulu Üyeliği, Satranç Federasyonu Yönetim Kurulu Üyeliği, Voleybol Federasyonu Eğitim Kurulu Başkanlığı, PDR Derneği Yöneticiliği, köşe yazarlığı, uluslararası kuruluşlarda proje uzmanlığı görevlerini başarıyla yürütmüştür. Aynı zamanda Türk Zekâ Vakfı Yönetim Kurulu Üyeliği, bilimsel dergi editörlüğü, Yunus Emre Enstitüsü Bilim Diplomasisi Kurul Üyeliği ve benzeri birçok görevde bulunmuştur.
Çok sayıda resmî ve özel okulun modellenmesi ve kuruluşuna liderlik etmiştir. Rehberlik, davranış gözlemi, iletişim, öğrenme, mizaç konularında kitapları ve yüzlerce makalesi bulunmaktadır.
Ziya Selçuk evli ve üç çocuk babasıdır.
