Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, “Teşvik sistemimizde kapsamlı bir revizyon için çalışmalarımızda sona geldik. Ülkemizin uzun vadeli hedefleriyle teşvik mekanizmalarımızı daha güçlü hizalayan yeni teşvik modelimizle de yatırımcılara selektif ve program bazlı olarak cazip teşvikler sunacağız.” dedi.
Bakan Kacır, Marmara Bölgesi Organize Sanayi Bölgeleri ve Sanayicileri İstişare Toplantısı’na katıldı. Katma değerli, rekabetçi ve sürdürülebilir bir üretim anlayışı önem kazandığını belirten Bakan Kacır, şunları söyledi:
GÜÇLÜ ÜRETİM: Güçlü üretim ve teknoloji geliştirme altyapısına sahip ülkeler kalkınma yarışında bir adım önde yer alıyor. Türkiye olarak bu dönüşümü güçlü bir altyapıyla göğüslüyoruz. Sanayimizin rekabet gücünü artıracak, yüksek teknolojili ve katma değerli üretimi sürdürülebilir ve sürekli kılacak destek enstrümanlarımızı sanayicimizin ihtiyaçlarına ve koşullara uygun olarak sürekli güncelliyor, devreye alıyoruz.
168 PROJEYE 98 MİLYARLIK YATIRIM: Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programımızla yüksek teknoloji yatırımları için Ar-Ge’den seri üretime destek mekanizması uyguluyoruz. Makine, mobilite, üretimde yapısal dönüşüm, sağlık ve kimya ürünleri ve dijital dönüşüm alanlarında 168 projeyle 98 milyar liralık yatırımı harekete geçirdik.
MİLLİ TEKNOLOJİ HAMLESİ: Kararlılıkla hayata geçirdiğimiz Milli Teknoloji Hamlemiz ile Türkiye Yüzyılı’nda sanayimizi, üretim alt yapımızı katma değerle ve yüksek teknolojiyle besleyerek güçlendirmeyi sürdüreceğiz. Ülkemizin dünyanın önde gelen teknoloji üretim merkezleri arasında yer almasını sizlerle beraber sağlayacağız. Bu hedefe giden tüm yolları kararlılıkla açmak, sanayicilerimizin alt yapısı hazır, planlı sanayi alanlarına erişimini sağlamak önceliklerimiz arasında. Son 22 yılda bu yolda önemli mesafe kat ettik.
46 YENİ ENDÜSTRİ BÖLGESİ: Bu süre zarfında toplam alanı 48 bin hektar olan OSB’lerimizin büyüklüğünü kurduğumuz 173 OSB ve genişlemelerle birlikte 122 bin hektara çıkardık. 2002 yılında OSB’lerdeki üretimdeki parsel sayısı 11 bin 400 civarında iken, 2024 yılı itibarıyla yaklaşık 59 bini aştı. Yine 22 yıl önce OSB’lerdeki istihdam sayısı 415 bin civarındayken, biz bu sayıyı 2,7 milyon kişiye çıkardık. 46 yeni endüstri bölgesi ilan ettik.
SANAYİCİLERİMİZİN YANINDAYIZ: Ülke kalkınmasında pay sahibi olan üretici ve sanayicilerimizin her daim yanında yer alarak en büyük destekçileri olmaya devam edeceğiz. Elbette üretim deyince ülkemiz ihracatının yüzde 60’tan fazlasını gerçekleştiren Marmara Bölgemiz ayrı bir başlıkta değerlendirilmeyi fazlasıyla hak ediyor. Bölgemizde; kimyadan tekstile, otomotivden makineye uzanan geniş bir yelpazede büyük başarılara imza atmış ve küresel değer zincirlerinde önemli roller üstlenen firmalarımıza ev sahipliği yapıyoruz.
NİTELİKLİ İŞ GÜCÜ: Nitelikli iş gücüyle, lojistik imkanlarıyla ve sahip olduğu yüksek potansiyelle ülkemiz sanayisinin göz bebeği olan Marmara Bölgemize büyük bir önem atfediyoruz. Son 22 yılda otoyol ve köprü projelerinden liman projelerine firmalarımızın gücünü perçinleyecek ve rekabet avantajlarını artıracak alt yapı ve ulaşım yatırımlarını Marmara’da gerçekleştirdik.
AR-GE VE İNOVASYON: Bölgemizde üretimin kalbi konumundaki OSB’lerimizin sayısını 46’dan 94’e yükselttik. 20 bin 9 hektar yeni OSB alanı oluşturarak OSB’lerimizin toplam alanını 28 bin 510 hektara çıkardık. OSB’lerimizin yüksek teknolojili ve katma değerli üretimle buluşması adına Ar-Ge ve inovasyon ekosistemimizin üretim altyapımızla güçlü entegrasyonu büyük önem arz ediyor. Marmara Bölgemizde yer alan OSB’ler bünyesinde 308 Ar-Ge, 65 tasarım merkezi ve 4 teknoparkın yer alması bu anlamda kat ettiğimiz mesafenin ispatı niteliğindedir.
PLANLI SANAYİ ALANLARINA ERİŞİM: Göreve geldiğimizde sanayicilerimizin uygun maliyetli planlı sanayi alanlarına erişimini kolaylaştırmayı önemli bir hedef olarak belirlemiştik. Eylül ayında OSB yönetmeliğinde yaptığımız reform niteliğinde değişikliklerle sanayicilerimizin yatırım yerlerine erişimini kolaylaştırdık. Kural bazlı, şeffaf bir yönetişim inşa edecek yeni modelle; her ayın ilk pazartesi günü, tüm OSB’lerimizde bulunan boş sanayi alanlarını yatırımcıların tahsis başvuruları için çevrimiçi platformda erişime açıyoruz.
ÖN TAHSİS UYGULAMASI: Yeni kurulan OSB’lerimizde ise hızlı kamulaştırma ve altyapı inşası için ihtiyaç duyulan kaynağı oluşturmak üzere ön tahsis uygulamasını da aynı kurallar çerçevesinde yürütüyoruz. Bu kapsamda geçtiğimiz 3 ayda 16 OSB’mizde 2,3 milyon karelik alan için 160 sanayicimiz ön tahsis, 122 OSB’mizde ise 7,1 milyon metre kare büyüklüğündeki 656 yatırım yeri için bin 507 sanayicimiz tahsis başvurusu gerçekleştirdi. Tahsise açılan yatırım yerlerinin yüzde 30’una sadece 3 ayda yatırımcı talebi yönelmiş olması, ne kadar doğru bir adım attığımızın ispatıdır.
STRATEJİK YATIRIMLAR: OSB’lerde izinsiz devir işlemlerine karşı sıkı tedbirler aldık. Arsa tahsis süreleri dolmuş ancak ilgili OSB tarafından henüz tahsis iptal işlemi gerçekleştirilmemiş katılımcılara yatırım süreçlerini tamamlayabilmeleri için bir defaya mahsus olmak üzere 3 yıla kadar ilave süre uzatımı imkanı sunduk. Ayrıca Yeni OSB kurulumları ve genişleme alanlarında stratejik yatırımlar için yüzde 15 alan ayrılmasını sağladık. OSB’lerde çalışanlarımız için sosyal alanlar ve konut alanları da oluşturarak sanayileşmeyi topyekûn güçlendirmeyi amaçlıyoruz.
SANAYİLEŞME: Tabi planlı sanayileşme yolculuğumuzda hayata geçireceğimiz pek çok program ve proje var. Mevcut tabloya baktığımızda planlı sanayi alanları ülke yüzölçümümüzün yüzde 0,19’una tekabül ediyor. Türkiye’deki planlara sanayi alanı olarak işlenmiş diğer alanları da dahil ettiğimizde bu oran halen yüzde 0,4 düzeyinde. Daha çok planlı sanayi oluşturmayı, sanayi alanlarımızın büyüklüğünü 2 katına çıkarmayı önemli bir hedef olarak görüyoruz.
ULUSAL SANAYİ ALANLARI MASTER PLANI: Bu anlamda plan ve stratejilerimize yön verecek, Ulusal Sanayi Alanları Master Planı’nı ilgili bakanlıklarımızla iş birliği içinde hazırlıyoruz. Master Planın ilk faz çalışmaları kapsamında, Samsun Mersin hattındaki 18 şehrimizde toplam 34 potansiyel sanayi alanı tespit ettik. Bu alanların büyüklüğü Türkiye’deki tüm OSB’lerimizin toplam büyüklüğünden fazla. Mevcut OSB’lerimizin ortalama büyüklüğü 336 hektar iken, master plan kapsamında üzerinde çalıştığımız alanların ortalama büyüklüğü bunun 10 mislinden fazla.
YENİ YATIRIMLAR: Bu çalışma ile birlikte stratejik değeri olan ulusal ve bölgesel yatırımlar için altyapısı hazır, sosyal çevresiyle birlikte planlanmış mega endüstriyel parklar oluşturmayı hedefliyoruz. Önemli bir hedefimiz de Marmara Bölgesinde yoğunlaşmış ve deprem riski bulunan sanayi tesislerimizin yeni yatırımlarla önümüzdeki dönemde Anadolu’ya taşınmasını hızlandırmak. Bölgesel kalkınma adına Anadolu’da atacağımız her adım, gerçekleştireceğimiz her yatırım, büyükşehirlerimize ilave nüfus yönelimini yönetebilmek adına da en önemli enstrümanlardan biri.
PLANLI SANAYİ: Planlı sanayi alanları oluşturmak, OSB’ler, Endüstri Bölgeleri, Mega Endüstriyel Parklar kurmak amacımız ama özünde bütün bunlar nihai amaç değil. Nihai amacımız; insanımızın refahını artırmak, ülkemizin kalkınmasını hızlandırmak. Sanayi bölgelerinin çevresel ve ekonomik açıdan bölgesel ve ulusal kalkınmaya katkı sunmasını sağlamak adına üretim ekonomisi temelli bir yaklaşımla hareket ediyoruz. Bunun için sanayi bölgeleri kurmaktan çok daha önemlisi buralarda yatırımların bir an evvel hayata geçmesini sağlayacak adımlar atmak. Yatırımcıyı yatırım yeriyle en uygun koşullarda, en makul maliyetlerle buluşturmak ve verimli ve rekabetçi üretim için gerekli koşulları hazırlamak. Bu anlayışla, OSB’lerimizin doğalgaz ve demiryolu bağlantılarının gerçekleştirilmesi için de ilgili bakanlıklarımızla yakın iş birliği içinde çalışıyoruz.
ORTA VADELİ PROGRAM: Sizlerin ekonomideki gelişmeleri yakından takip ettiğinizi biliyorum. Bölgemiz etrafında yaşanan sıcak çatışmaların, 6 Şubat depremlerinin mali faturası ve küresel ekonominin içinden geçtiği fırtınalı dönemin olumsuz etkilerini ister istemez hissediyoruz. Dünyada imalat sanayinde ve ihracat siparişlerinde beklentilerin daralma yönünde olduğu bir dönemdeyiz. Fiyat istikrarını önceleyen Orta Vadeli Program doğrultusunda yürütülen programımızın iç pazarda büyüme düzeyine yansımaları da elbette oldu. Fakat enflasyonla mücadele, uzun vadede yakalanan istikrar sayesinde sağlıklı büyümeyi destekleyecektir.
EKONOMİDE GÜVEN: Halihazırda ekonomi programımızın oluşturduğu güven ve buna bağlı öngörülebilirlik seviyesindeki artış sayesinde dış kaynak girişi hızlanmakta. Dezenflasyon sürecinin önümüzdeki dönemde sürmesiyle birlikte finansman maliyetlerimizde de önemli düşüş göreceğiz. Kalıcı refah artışını sağlamayı hedeflediğimiz ekonomi programımızı ve bu doğrultuda hayata geçirdiğimiz politikaları tüm kurumlarımızla eşgüdümlü şekilde sürdürmeye devam edeceğiz. Fiyat istikrarını öncelediğimiz yeni dönemde yatırımların aksamaması için pek çok tedbir aldık. Elbette daha fazla adımı da yine hep birlikte atma arzusundayız. Ekonomi programımızın emek ve istihdam yoğun sektörlerdeki etkisini en aza indirecek yeni projeler için de çalışıyoruz.
İSTİHDAMI KORUMA PROGRAMI: Yıllık 37 milyar dolarlık ihracatımızı gerçekleştiren ve 1 milyon 200 binden fazla çalışana istihdam sağlayan konfeksiyon, tekstil, deri, ayakkabı ve mobilya sektörlerinde üretim ve istihdamı muhafaza etmek adına önümüzdeki ocak ayından itibaren KOSGEB eliyle İstihdamı Koruma Programı başlatıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın geçtiğimiz hafta Bursa’da ifade ettiği üzere, 2024 yılının son aylarındaki iş gücü düzeyini 2025 yılında koruyan KOBİ’lerimize çalışan sayısı başına aylık 2 bin 500 liraya kadar destek ödemesi yapacağız.
TEŞVİK SİSTEMİ: Teşvik sistemimizde kapsamlı bir revizyon için çalışmalarımızda sona geldik. Ülkemizin uzun vadeli hedefleriyle teşvik mekanizmalarımızı daha güçlü hizalayan yeni teşvik modelimizle de yatırımcılara selektif ve program bazlı olarak cazip teşvikler sunacağız. Yalın bir yaklaşımla oluşturduğumuz yeni modelle birlikte; teşvik sistemimizin seçiciliğini, yerel odağını ve destek etkinliğini artıracak önemli değişiklere gidiyoruz.
FİNANSMAN DESTEKLERİ: Atağımız önemli adımlardan biri de yatırımlar için finansman desteklerini ciddi düzeyde artırmak olacak. Yakın bir zamanda yeni sistemin detaylarını kamuoyuyla paylaşacağız. Daha büyük, daha güçlü, müreffeh bir Türkiye için sizlerle bir ve beraber olmaya devam edeceğiz. Ülkemizi daha güçlü, daha üretken ve daha büyük bir geleceğe taşımak için birlikteyiz. Bu hedeflere giden yolda birlikte çalışmaya devam edeceğiz.
