Yapımına, 1450 yılında II. Murad zamanında başlanan, Fatih ve Kanuni gibi büyük padişahlara ev sahipliği yapan Edirne Sarayı’nın (Saray-ı Cedide-i Amire), Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle, Trakya Üniversitesi tarafından 2018’den bu yana yürütülen kazı çalışmalarında yeni sezon başlıyor.
Geçtiğimiz aylarda “Cumhurbaşkanı Kararlı Kazılar” arasına alınarak Trakya Üniversitesi’ne verilen Edirne Yeni Sarayı Kazısı’nın Başkanı, Trakya Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülay Apa Kurtişoğlu ve Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Yavuz Güner, yeni kazı dönemi öncesinde Rektör Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu’nu ziyaret etti. Ziyarette, Kazı Başkanı Doç. Dr. Gülay Apa Kurtişoğlu, 2021 yılında Edirne Sarayı kazılarında neler yapılacağı ve saray ile ilgili gerçekleştirecekleri projeler hakkında bilgi vererek, kendilerine verdiği desteklerden ötürü Rektör Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu’na teşekkür etti.
Doç. Dr. Gülay Apa Kurtişoğlu konuşmasında, “Edirne’de yer alan, bugüne kadar ne yazık ki hak ettiği değeri görememiş çok önemli tarihi bir alanın kazısının, Trakya Üniversitesi tarafından gerçekleştiriliyor olması bizler için son derece önemli ve gurur verici. Eylül 2018’den bu yana sürdürdüğümüz kazılarda oldukça önemli bulgulara ulaşmıştık. Bu aşamadan sonra, kazı ekibimizin yoğun gayreti ile binaların temellerini ortaya çıkararak Edirne Yeni Sarayı ile ilgili çok daha fazla bilimsel veriye ulaşmayı hedefliyoruz. Ekip olarak yeni sezonda da Edirne’nin değerlerine sahip çıkmaya, var gücümüzle çalışmaya ve geçmişimizi aydınlatmak için çabalamaya devam edeceğiz. ” dedi.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu ise Edirne Yeni Sarayı kazılarının, birbirinden önemli yapıları ve sanat eserleriyle yeni bulgulara her daim açık olduğu ifade ederek, “Burası, çok önemli yapıların ve sanat eserlerinin bulunduğu bir alan… Bizi bir beylikten imparatorluğa getiren, Balkanları ve İstanbul’u fetheden ruh burada yatıyor. Bu yapıları ortaya çıkardığımızda o zamanki ruh, bizi biz eden anlayış da ortaya çıkmış olacak. Bugüne kadar burada yürütülen çalışmalarla, Osmanlı dönemine ve ecdadımıza ait pek çok değer yeniden gün yüzüne çıkarılmaya ve ayağa kaldırılmaya çalışıldı. Bizler de Trakya Üniversitesi olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle 2018 yılında, bugüne kadar yürütülen çalışmalara yeni bir boyut ve derinlik katmak için kolları sıvadık ve işe koyulduk. Gönül coğrafyamızda, Selimiye Camii kadar müstesna bir yere sahip olan Edirne Sarayı’ndaki arkeolojik kazılarda, bu yeni sezonda da çok önemli bulgulara ulaşacağımıza inanıyorum. Değerli öğretim üyelerimiz, Kazı Başkanı Doç. Dr. Gülay Apa ve Başkan Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Yavuz Güner başta olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.” dedi.
1950’lerden bugüne Tahsin Öz, Prof. Dr. Doğan Kuban, Prof. Dr. Gönül Cantay, Prof. Dr. Engin Beksaç ve Prof. Dr. Mustafa Özer gibi alanında uzman isimlerin kazılar yürüttüğü, önemli bilgi ve bulguların gün yüzüne çıkarıldığı Edirne Sarayı, 2018 yılında yeniden kazılmaya başlanmış ve çalışmalar Trakya Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülay Apa Kurtişoğlu tarafından yürütülmüştü. Matbah-ı Amire ve Demirkapı çevresinde yürütülen kazılarda, arkeoloji tarihi için yeni veriler gün yüzüne çıkarılmış, yakın zamanda gerçekleşen yeni bir keşif ile sarayın Hasbahçe’ye açılan ve Demirkapı olarak adlandırılan girişinin temellerine ulaşılmıştı. Osmanlı dönemi kanalizasyon sistemi ve saray mutfağına ait araç gereçler gibi bulgulara ulaşılan Edirne Sarayı kazı alanı ören yerine dönüştürülmüş ve koruma altına alınmıştı.
Edirne’de, 1450 yılında Osmanlı padişahlarından II. Murad tarafından yapımına başlanan ve kendisinden sonra gelen padişahlarla sürekli şekilde inşasına devam edilen, günümüzde tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri‘nin yapıldığı Sarayiçi’ndeki Tunca Nehri kenarında bulunan Edirne Sarayı, 1900’lü yıllardan bu yana aralıklarla kazı çalışması yürütülen, ülkemizin önemli tarihi değerlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Bir dönem İmparatorluğun yönetildiği, Osmanlı Devleti’nin büyümesinde stratejik bir yeri ve önemi olan Edirne Sarayı, Fatih Sultan Mehmet ve Kanuni Sultan Süleyman gibi padişahlara ev sahipliği yaptı. Topkapı Sarayı’na benzer bir yerleşim planına sahip Edirne Sarayı, büyük meydanlar etrafında konumlanan değişik işlevli yapılarıyla Türk saray mimarisinin genel karakterini taşıyor.