İZMİR- İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bornova Ovası ve çevresinin zemin özelliklerini belirlemek, olası bir depremde vereceği tepkiyi ortaya koymak için başlattığı çalışmalarda sona yaklaştı. Ekipler, açılması gereken bin 565 sondaj kuyusundan bin 375’ini açtı. 7 bin hektarlık alanın yüzde 98’i tarandı. Doğrudan yapılaşmayı etkileyecek bilgilerin elde edileceği modelleme ile güvenle yaşanabilecek şehirler için sağlam zeminler netleştirilecek.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kenti afete dirençli hale getirmek, doğayla uyumlu ve güvenli yaşam alanları oluşturmak için başlattığı yapı envanteri, depremsellik-tsunami araştırması ve mikrobölgeleme etüt çalışmaları sürüyor. Deprem Master Planı için altlık oluşturacak çalışmalar kapsamında 30 Ekim İzmir depreminden en çok etkilenen Bornova’da sağlıklı zeminleri belirlemek için başlatılan mikrobölgeleme projesinde sona gelindi. Bornova Ovası ve çevresinin zemin özelliklerinin yanı sıra deprem sırasındaki davranışlarını belirlemeye yönelik çalışmalar tamamlandığında, yapılaşmaya uygun olan ve olmayan alanlar belirlenecek. Ayrıca mevcut yerleşim bölgelerinin olası depremlerden nasıl etkileneceği de netlik kazanacak.
“İzmir’in geleceğine yön verecek”
İzmir Büyükşehir Belediyesi Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı Afet ve Risk Yönetimi Şube Müdürlüğü’nde jeoloji mühendisi olarak görev yapan Özge Özarslan, Bornova baseninde yer alan alanlarda, afet güvenliği, arazi kullanımı ve mekânsal planlama ile yapılaşma süreçlerini yönlendirmek için çalıştıklarını söyledi.
Özge Özarslan, “Zemin ve yapı odaklı, afet ve risk azaltma projeleri tamamlandığı zaman, kent genelinde hayata geçirmek istediğimiz kapsayıcı ve katılımcı afet risk yönetimi sistemi etkin şekilde uygulanmaya başlanacak. Ayrıca kentsel iyileştirme ve dönüşüm gibi, İzmir’in geleceğine yön verecek, kentleşme stratejilerine altlık oluşturabilecek temel verileri elde edeceğiz” dedi.
“Zeminin fiziksel ve mühendislik özelliklerini ortaya koyuyoruz”
Afet ve Risk Yönetimi Şube Müdürlüğü’nde jeoloji mühendisi olarak görev yapan Bulut Hepyükselen ise zeminin fiziksel ve mühendislik özelliklerini ortaya koymak adına çalıştıklarını vurgulayarak “Açılması gereken toplamda bin 565 sondaj kuyusundan, bin 375 tanesini açtık. Böylece çalışmaları yüzde 80 oranında tamamladık. Jeofizik açıdan 7 bin 12 hektarlık Bornova alanının yüzde 98’ini taramış durumdayız” diye konuştu.
“Bilimsel veriler ışığında ilerliyoruz”
Elde edilen verilerin bilimsel çalışmalar için altlık oluşturacağını da vurgulayan Hepyükselen, “Bu çalışmaları en kısa sürede tamamlamayı hedefliyoruz. Ayrıca tüm ilçelerde de benzer bir çalışma yapmayı planlıyoruz. İzmir’i afetlere karşı ciddi anlamda güçlü bir şehir haline dönüştürmek, öncelikli hedefimiz. İzmir tektonik kuşakta çok aktif bir bölgede bulunuyor. Çalışmaların ardından kentin nasıl büyüyeceği, hangi yöne doğru büyüyeceği, nerelerin riskli alan olduğu ve riskli alanlarda yapılacak mühendislik çalışmaları için önemli veriler ortaya koyulacak. Bilimsel veriler ışığında ilerleyerek, İzmir’i afetlere karşı güçlü bir kente dönüştürmek istiyoruz” diye konuştu.
Havza modeli ortaya çıkacak
İlçede jeolojik, jeoteknik ve hidrojeolojik amaçlı açılan sondaj kuyularından alınan numuneler, laboratuvarlarda inceleniyor. Bornova Havzası’nı bir bütün olarak ele alan, bölgenin zayıf ve nitelikli zeminlerini belirleyecek çalışmalar sayesinde, yerleşime uygun alanlar belirlenecek. Doğrudan yapılaşmayı etkileyecek bilgilerin elde edileceği modelleme ile güvenle yaşanabilecek şehirler için sağlam zeminler netleştirilecek.
Mikrobölgeleme çalışmaları Karşıyaka’da sürecek
Bornova’dan sonra Karşıyaka’da mikrobölgeleme çalışmaları başlatılacak. Karşıyaka’nın ardından Konak, Bayraklı ve Narlıdere’ye geçilecek. İzmir’in doğal afetler karşısında daha güvenli bir yapıya kavuşması için 11 merkez ilçe öncelikli olmak üzere tüm kentte mikrobölgeleme çalışmaları etaplar halinde tamamlanacak.
Bina kimlik belgesi ile doğru bilgiye sağlıklı erişim
İzmir Büyükşehir Belediyesi, yapı stoku çalışmaları kapsamında Bornova ve Bayraklı’da yaklaşık 100 bin binanın envanterini çıkardı. Bu çalışmayla yapıların deprem sırasındaki davranışları belirlenerek, binaya ilişkin her türlü bilginin yer aldığı kimlik belgesi oluşturuldu. Yapı envanteri çalışmaları 2025 yılı içinde Karşıyaka’da bulunan 22 bin 767 konut için devam edecek.
Tsunami tehlike analizi modellemesi tamamlandı
Yapı envanteri ve mikrobölgeleme etüt çalışmalarıyla beraber İzmir il merkezini referans alan 100 kilometre yarıçaplı alanda sürdürülen “İzmir İli Depremsellik Araştırması Projesi” de sürüyor. Denizde ve karada fayların incelendiği proje tamamlandığında İzmir’in gelecekte kaç büyüklüğünde depremle karşı karşıya kalabileceğine, yapıları etkisi altına alacak deprem ivmesinin olası büyüklüğüne, depremlerin yüzey faylanması yaratma riski taşıyıp taşımadığına, kıyılarda oluşabilecek olası tsunami senaryolarına ilişkin somut bilgiler elde edilmiş olacak.
Büyükşehir, tsunami olaylarına karşı tehlike analizi modellemesini de tamamladı. Buna göre, İzmir’in 600 kilometrelik kıyı şeridi ve kıyıya bitişik bütün ilçeleri için olası tsunami baskınları hesaplandı.
